علیجان آبکار؛ حمزه سعیدیان؛ نجمه حاج سید علیخانی
چکیده
مسائل اقتصادی – اجتماعی در حوزههای آبخیز سراسر دنیا به یکی از مهمترین مقولههای مورد بررسی در حوزههای آبخیز تبدیل شده است. در این تحقیق ابتدا زیر حوزههای حوزه آبخیز یزدانآباد مشخص شدند و سپس به بررسی مسائل اقتصادی – اجتماعی حوزه آبخیز یزدانآباد پرداخته شد و درآمدهای ناخالص تولیدات حوزه و همچنین هزینه ها و سود ...
بیشتر
مسائل اقتصادی – اجتماعی در حوزههای آبخیز سراسر دنیا به یکی از مهمترین مقولههای مورد بررسی در حوزههای آبخیز تبدیل شده است. در این تحقیق ابتدا زیر حوزههای حوزه آبخیز یزدانآباد مشخص شدند و سپس به بررسی مسائل اقتصادی – اجتماعی حوزه آبخیز یزدانآباد پرداخته شد و درآمدهای ناخالص تولیدات حوزه و همچنین هزینه ها و سود خالص تولیدات حوزه مشخص شدند. سپس درآمد خالص منابع تولید و خانوار در حوزه آبخیز یزدانآباد به تفکیک سامان عرفی بهدست آمدند و روش و مکانیسم راهکارهای عملی جهت حل مشکلات حوزه آبخیز یزدانآباد پیشنهاد گردیدند. با توجه به آنکه نظام‌های بهرهبرداری کشاورزی موجود در حوزه مورد مطالعه سنتی است لذا به دنبال خود یکسری مشکلات را که موجب فرسایش، کم‌آبی، کمبود درآمد و مهاجرت در حوزه میشود، در پیخواهد داشت. مطابق بررسی‌های اقتصادی انجام‌شده روی منابع تولید و درآمد و با توجه به نتایج نسبت هزینه به فایده منابع مختلف تولید حوزه آبخیز یزدانآباد 55/0 است که رقم پایینی است. راهکارهای عملی جهت حل مشکلات حوزه آبخیز یزدان آباد نیز شامل تشکیل تعاونی آبخیزنشینان، برگزاری کلاسهای آموزشی، احداث دامداری نیمه صنعتی، احداث خانه بهداشت و درمان دام، احداث زیر ساختهای گردشگری و برنامههای مدون کشت و بهرهبرداری گیاهان دارویی پیشنهاد میگردد. نتایج تحقیق نشان داد که در حوزه آبخیز یزدان آباد بیشترین نوع سامانه‌های عرفی مربوط به روستایی – عشایری با 5 مورد و کمترین نوع سامانه‌های عرفی مربوط به روستایی می‌باشد و 8 نوع محصول باغی در حوزه آبخیز یزدان آباد وجود دارد که پسته بیشترین مساحت و گیلاس، آلبالو و زرشک کمترین مساحت را به خود اختصاص داده است و کمترین عملکرد در واحد سطح مربوط به غلات می‌باشد و بیشترین عملکرد در واحد سطح مربوط به گیاهان دارویی می‌باشد. بهطور کلی نتایج تحقیق نشان داد که با بهبود مسائل اقتصادی و اجتماعی و کسب درآمدهای پایدار کشاورزی در حوزه آبخیز مورد مطالعه فشار بر منابع طبیعی موجود در حوزه کمتر شده و به تبع آن تخریب منابع آبی و خاکی کاهش مییابد.
